ไวรัสโคโรน่าได้ลุกระบาดในมณฑลหูเป่ย์ ประเทศจีนเมื่อสิ้นปีที่แล้ว ได้คร่าชีวิตคนมากมายนับไม่ถ้วน ติดเชื้อกันเป็นร้อยและกำลังแพร่กระจายสู่ประเทศไทย, ญี่ปุ่น, เกาหลีใต้, ไต้หวัน รวมถึงสหรัฐอเมริกา ที่ครองพื้นที่หน้าหนึ่งของหนังสือพิมพ์ทั่วโลก
ในปี 2019 โคโรน่าไวรัสหรือการติดเชื้อทางระบบหายใจเคยถูกพบในมนุษย์มาก่อนหน้านี้ และเชื่อว่าต้นตอของโรคมาจากตลาดค้าส่งอาหารทะเลในอู่ฮั่น องค์กรอนามัยโลก (WHO) ได้พิจารณาประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขของความกังวลระหว่างประเทศ
และนี่คือทุกอย่างที่ควรรู้เกี่ยวกับโคโรน่าไวรัส หรือ Wuhan Novel Coronavirus (WN-CoV) ไม่ว่าจะเป็นอาการหลัก การรักษาเบื้องต้น และทิปส์ในการป้องกันโรคระบาดนี้
“เกือบทุกคนที่ได้รับเชื้อโคโรน่าไวรัสอย่างน้อยครั้งหนึ่งในชีวิต โดยเฉพาะตอนเด็ก” ดร. อดัมส์ แอบบส์ (Dr. Adams Abbs) แพทย์เวชปฏิบัติจาก Medicspot อธิบาย “เชื้อโคโรน่าไวรัสส่วนใหญ่ไม่อันตราย แม้ว่าบางชนิดต้องรักษาจริงจัง ตอนนี้ยังไม่ทราบเเน่ชัดว่าอะไรกระตุ้นการพัฒนาของตัวเชื้อ แต่โดยปกติแล้วเชื้อไวรัสกลายพันธ์ุตลอดเวลา และนี่คือสาเหตุว่าทำไมเราต้องฉีดวัคซีนกันโรคทุกปี”
ตอนนี้เชื้อว่าคนไข้คนแรกที่ติดเชื้อโคโรน่าอู่ฮั่น เกิดจากการบริโภคเนื้อสัตว์ ทฤษฎีนี้ได้หลักฐานมาสดๆ ร้อนๆ จากการวิเคราะห์ในวารสารการแพทย์ Journal of Medical Virology ที่เหล่านักวิทยาศาสตร์ได้นำไวรัสโคโรน่าพันธุ์ต่างๆ มาเปรียบเทียบ และพบว่ามีโรคโคโรน่าไวรัสจากจีนมีลักษณะใกล้เคียงกับโรคซารส์ 2 แบบที่มีต้นตอจากค้างคาว การทดลองในแล็ปสันนิฐานว่าโรคโคโรน่าไวรัสติดสู่คนมาจากงู ซึ่งเป็นงูที่ติดจากเหยื่อที่เป็นค้างคาวอีกทีหนึ่ง
“เป็นเรื่องยากที่จะหาต้นตอที่แท้จริงว่าเชื้อไวรัสนี้ระบาดได้อย่างไร แต่ไวรัสประเภทนี้มักติดต่อจากสัตว์สู่คน” ดร.ลุค เจมส์ (Dr.Luke James) ผู้อำนวยการแพทย์ แห่ง Bupa UK อธิบาย “โคโรน่าไวรัสของมนุษย์มักติดต่อกันจากคนสู่คนจากการจามหรือไอผ่านอากาศ หรือการสัมผัสอย่างการแตะหรือจับมือ”
“สัญญาณอื่นๆ ของโรคนี้ได้แก่ การหายใจถี่และสั้น หายใจไม่สะดวก และปวดเนื้อปวดตัว ยิ่งมีระบบภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงเท่าไหร่ ยิ่งมีโอกาสฟื้นตัวได้เร็ว คนไข้รายอื่นที่เสียชีวิตมักมีโรคอื่นแทรกซ้อนมาก่อนแล้ว”
“เช่นเดียวกับโรคหวัดธรรมดา โคโรน่าไวรัสเป็นโรคติดต่อจากคนสู่คน” ดร.แอบบส์กล่าว “ขณะที่พบเชื้อโคโรน่าไวรัสนอกประเทศจีน ตอนนี้ยังไม่มีการรายงานว่ามีคนติดเชื้อจากคนในประเทศอังกฤษ”
เมื่อดูยอดตัวเลขที่พุ่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง สามารถคาดได้ว่าคนที่ติดเชื้อมีมากกว่าตัวเลขที่ประเมินไว้ ไม่ว่าจะเป็นคนที่มีอาการเบื้องต้นที่ยังไม่ได้รับการรักษาหรือรู้ตัว นักชีววิทยาที่ Imperial College London คาดการว่ามีคนไข้ประมาณ 4,000 ราย หรืออาจอยู่ในตัวเลขระหว่าง 1,000 ถึง 9,700
“ในสภาวะที่เปลี่ยนแปลงฉับพลันตลอดเวลาเป็นสิ่งสำคัญที่ควรตระหนักไว้ โดยกระทรวงสาธารณสุขและองค์การอนามัยโลกจะตัวประกาศตัวเลขทุกวัน” ดร.เจมส์เสริม
“ในขณะที่ยังไม่มียารักษาโคโรน่าไวรัสโดยตรง แต่สามารถใช้การรักษาเดียวกับไข้หวัดตามอาการต่างๆ และติดตามอาการอย่างใกล้ชิด” ดร.แอบบส์กล่าว “เราแนะนำว่าคนที่ติดเชื้อโคโรน่าไวรัสให้พักผ่อนและดื่มน้ำให้มากๆ กินยาตามอาการสามารถบรรเทาอาการป่วยได้”
“และควรเข้าโรงพยาบาล หากมีอาการรุนแรงเพื่อรักษาอาการอย่างใกล้ชิด” ดร.เจมส์เสริม
แล้วคุณจะลดความเสี่ยงในการติดเชื้อได้อย่างไร? ก่อนอื่นคืออย่าตื่นตระหนก “ที่ประเทศอังกฤษได้เฝ้าดูสถานการณ์อย่างใกล้ชิดและวางแผนรับรองหากพบคนไข้โรคนี้” ดร.เจมส์กล่าว และการรักษาความสะอาดก็สามารถช่วยได้มาก
“คุณสามารถป้องกันตัวเองจากไวรัสเช่นเดียวกับวิธีที่คุณทำเพื่อป้องกันหวัด” ดร.แอบบส์กล่าว “ไม่ว่าจะเป็นการล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำอุ่น หลีกเลี่ยงจากอยู่ในที่แออัดและไม่ใช้มือขยี้ตา หรือโดนจมูกและปาก”
“แม้ว่าขณะนี้เชื้อโคโรน่าไวรัสเป็นข่าวที่น่ากลัว เรื่องที่กระทรวงสาธารณะสุขของอังกฤษยังคงกังวลคือ ไข้หวัด ดังนั้นเป็นเรื่องสำคัญมากที่ควรฉีดวัคซีนป้องกันโรคหากคุณอยู่ในพื้นที่สุ่มเสี่ยง”
โคโรน่าไวรัส หรือ Covid-19 คืออะไร?
โคโรน่าไวรัสเป็นไวรัสกลุ่มใหญ่ที่สามารถติดเชื้อทางจมูก ไซนัส หรือคอส่วนบน ไวรัสชนิดนี้จัดเป็นกลุ่ม zoonotic ซึ่งหมายความว่าโรคนี้สามารถแพร่พันธุ์จากจากสัตว์สู่คน ขณะที่เชื้อไวรัสโคโรน่าส่วนใหญ่จะออกอาการเหมือนเป็นหวัดธรรมดาในตอนที่ติดเชื้อระยะแรก ซึ่งเป็นอาการเดียวกับโรคซาร์ส (Severe Acute Respiratory Syndrome) และแพร่กระจายเป็นโรคระบาด“เกือบทุกคนที่ได้รับเชื้อโคโรน่าไวรัสอย่างน้อยครั้งหนึ่งในชีวิต โดยเฉพาะตอนเด็ก” ดร. อดัมส์ แอบบส์ (Dr. Adams Abbs) แพทย์เวชปฏิบัติจาก Medicspot อธิบาย “เชื้อโคโรน่าไวรัสส่วนใหญ่ไม่อันตราย แม้ว่าบางชนิดต้องรักษาจริงจัง ตอนนี้ยังไม่ทราบเเน่ชัดว่าอะไรกระตุ้นการพัฒนาของตัวเชื้อ แต่โดยปกติแล้วเชื้อไวรัสกลายพันธ์ุตลอดเวลา และนี่คือสาเหตุว่าทำไมเราต้องฉีดวัคซีนกันโรคทุกปี”
ตอนนี้เชื้อว่าคนไข้คนแรกที่ติดเชื้อโคโรน่าอู่ฮั่น เกิดจากการบริโภคเนื้อสัตว์ ทฤษฎีนี้ได้หลักฐานมาสดๆ ร้อนๆ จากการวิเคราะห์ในวารสารการแพทย์ Journal of Medical Virology ที่เหล่านักวิทยาศาสตร์ได้นำไวรัสโคโรน่าพันธุ์ต่างๆ มาเปรียบเทียบ และพบว่ามีโรคโคโรน่าไวรัสจากจีนมีลักษณะใกล้เคียงกับโรคซารส์ 2 แบบที่มีต้นตอจากค้างคาว การทดลองในแล็ปสันนิฐานว่าโรคโคโรน่าไวรัสติดสู่คนมาจากงู ซึ่งเป็นงูที่ติดจากเหยื่อที่เป็นค้างคาวอีกทีหนึ่ง
“เป็นเรื่องยากที่จะหาต้นตอที่แท้จริงว่าเชื้อไวรัสนี้ระบาดได้อย่างไร แต่ไวรัสประเภทนี้มักติดต่อจากสัตว์สู่คน” ดร.ลุค เจมส์ (Dr.Luke James) ผู้อำนวยการแพทย์ แห่ง Bupa UK อธิบาย “โคโรน่าไวรัสของมนุษย์มักติดต่อกันจากคนสู่คนจากการจามหรือไอผ่านอากาศ หรือการสัมผัสอย่างการแตะหรือจับมือ”
อาการของการติดเชื้อโคโรน่าไวรัส (Covid-19)
อาการของโรคนี้รุนแรงหลายแบบ ในขณะที่บางคนกำลังเผชิญกับอาการเหมือนเป็นหวัดอ่อนๆ หรือเป็นปอดบวมที่มีอาการดื้อยาและรักษาได้ยาก “อาการจากการติดโคโรน่าไวรัสคล้ายกับโรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบหายใจส่วนต้น มีการไอ มีน้ำมูก เจ็บคอ หรือบางครั้งก็เป็นไข้” ดร.แอบบส์ อธิบาย “ในเคสส่วนใหญ่ หากไม่ตรวจโรคก็ไม่สามารถดูออกได้เลยว่าเป็นโคโรน่าไวรัส หรือเป็นหวัดจากไวรัสอื่นๆ เช่น ไรโนไวรัส เป็นโรคอีกชนิดหนึ่งจากประเทศจีนเช่นกัน แต่อาการเบื้องต้นของโรคนี้ก็คือเป็นหวัด มีน้ำมูกและไอเหมือนกับโรคอื่นๆ”“สัญญาณอื่นๆ ของโรคนี้ได้แก่ การหายใจถี่และสั้น หายใจไม่สะดวก และปวดเนื้อปวดตัว ยิ่งมีระบบภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงเท่าไหร่ ยิ่งมีโอกาสฟื้นตัวได้เร็ว คนไข้รายอื่นที่เสียชีวิตมักมีโรคอื่นแทรกซ้อนมาก่อนแล้ว”
ความรวดเร็วของการแพร่เชื้อของ Covid-19
อย่างที่เห็นในจีนว่าไวรัสติดต่อได้อย่างรวดเร็ว จนเจ้าหน้าที่หลายหน่วยงานต้องหยุดเที่ยวบินและเที่ยวรถไฟเข้าและออกในเมืองอู่ฮั่น รวมถึงการขนส่งสารธารณะในเมืองที่มีประชากรกว่า 11 ล้านคน แต่สิ่งที่น่าเป็นห่วงที่สุด คือการระบาดโรคข้ามประเทศผ่านการบินของคนจีน“เช่นเดียวกับโรคหวัดธรรมดา โคโรน่าไวรัสเป็นโรคติดต่อจากคนสู่คน” ดร.แอบบส์กล่าว “ขณะที่พบเชื้อโคโรน่าไวรัสนอกประเทศจีน ตอนนี้ยังไม่มีการรายงานว่ามีคนติดเชื้อจากคนในประเทศอังกฤษ”
เมื่อดูยอดตัวเลขที่พุ่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง สามารถคาดได้ว่าคนที่ติดเชื้อมีมากกว่าตัวเลขที่ประเมินไว้ ไม่ว่าจะเป็นคนที่มีอาการเบื้องต้นที่ยังไม่ได้รับการรักษาหรือรู้ตัว นักชีววิทยาที่ Imperial College London คาดการว่ามีคนไข้ประมาณ 4,000 ราย หรืออาจอยู่ในตัวเลขระหว่าง 1,000 ถึง 9,700
“ในสภาวะที่เปลี่ยนแปลงฉับพลันตลอดเวลาเป็นสิ่งสำคัญที่ควรตระหนักไว้ โดยกระทรวงสาธารณสุขและองค์การอนามัยโลกจะตัวประกาศตัวเลขทุกวัน” ดร.เจมส์เสริม
การรักษาโคโรน่าไวรัส Covid-19
แล้วแพทย์ที่รักษาคนไข้ติดเชื้อ WN-CoV ได้อย่างไร? เพราะในขณะนี้ยังไม่สามารถรักษาคนไข้ หรือมีวัคซีนป้องกันโรค ถึงแม้ว่าจะประกาศว่าตอนนี้เป็นสถานการณ์ขั้นต้นในการค้นคว้าหาข้อมูล สถาบันสุขภาพแห่งชาติ (national institute of health,NIH) ได้ยืนยันแล้วว่าบริษัทยาอย่าง Regeneron ที่เคยพัฒนายารักษาโรคอีโบล่ากำลังคิดค้นยาเพื่อรักษาโรคนี้“ในขณะที่ยังไม่มียารักษาโคโรน่าไวรัสโดยตรง แต่สามารถใช้การรักษาเดียวกับไข้หวัดตามอาการต่างๆ และติดตามอาการอย่างใกล้ชิด” ดร.แอบบส์กล่าว “เราแนะนำว่าคนที่ติดเชื้อโคโรน่าไวรัสให้พักผ่อนและดื่มน้ำให้มากๆ กินยาตามอาการสามารถบรรเทาอาการป่วยได้”
“และควรเข้าโรงพยาบาล หากมีอาการรุนแรงเพื่อรักษาอาการอย่างใกล้ชิด” ดร.เจมส์เสริม
การป้องกันเชื้อโคโรน่าไวรัส Covid-19
แล้วคุณจะลดความเสี่ยงในการติดเชื้อได้อย่างไร? ก่อนอื่นคืออย่าตื่นตระหนก “ที่ประเทศอังกฤษได้เฝ้าดูสถานการณ์อย่างใกล้ชิดและวางแผนรับรองหากพบคนไข้โรคนี้” ดร.เจมส์กล่าว และการรักษาความสะอาดก็สามารถช่วยได้มาก“คุณสามารถป้องกันตัวเองจากไวรัสเช่นเดียวกับวิธีที่คุณทำเพื่อป้องกันหวัด” ดร.แอบบส์กล่าว “ไม่ว่าจะเป็นการล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำอุ่น หลีกเลี่ยงจากอยู่ในที่แออัดและไม่ใช้มือขยี้ตา หรือโดนจมูกและปาก”
“แม้ว่าขณะนี้เชื้อโคโรน่าไวรัสเป็นข่าวที่น่ากลัว เรื่องที่กระทรวงสาธารณะสุขของอังกฤษยังคงกังวลคือ ไข้หวัด ดังนั้นเป็นเรื่องสำคัญมากที่ควรฉีดวัคซีนป้องกันโรคหากคุณอยู่ในพื้นที่สุ่มเสี่ยง”
